Na zakup obligacji decyduje się coraz więcej osób. Wzrost inflacji spowodowany ograniczeniami pandemicznymi, sytuacją gospodarczą, polityką rządu i wojną w Ukrainie sprawił, że wzrasta liczba osób, które szukają sposobu na ochronę przed tym zjawiskiem. Obligacje indeksowane inflacją są jednym ze sposobów radzenia sobie z tym problemem. Warto jednak najpierw dobrze poznać ten instrument finansowy. Co trzeba o nim wiedzieć, jak inwestować w obligacje indeksowane inflacją czy ich zakup jest opłacalny?
Obligacje indeksowane inflacją – co to jest i czym się odznaczają?
Obligacje indeksowane inflacją są jednym z rodzajów tego typu papierów dłużnych. To obligacje kuponowe, czyli ich posiadacz będzie otrzymywał odsetki od ich oprocentowania. Odsetki te mają zmienny charakter – ustalany w odniesieniu do wskaźnika inflacji w danym okresie. Obligacje indeksowane inflacją zazwyczaj mają dość długi okres zapadalności.
Choć może się zdarzyć, że jakaś firma podejmie się emisji swoich papierów dłużnych jako obligacje korporacyjne, to indeksowane inflacją są niemalże wyłącznie obligacje Skarbu Państwa. Aktualnie obligacje skarbowe oprocentowanie w pierwszym roku inwestowania mają ustalone na stałym poziomie, a w kolejnych latach oferują naliczanie odsetek według schematu: stopa inflacji plus ustalona w liście emisyjnym marża.
Czy warto kupić obligacje indeksowane inflacją? Najpierw trzeba dobrze poznać rynek obligacji, a także bliżej zapoznać się z tym, czym ten instrument finansowy się charakteryzuje. Nie jest jednak łatwo odpowiedzieć na to pytanie. Istnieje wiele czynników, które przemawiają za tym, by uznać inwestowanie w obligacje indeksowane inflacją za atrakcyjne. Mamy też jednak takie kwestie, które mogą skłonić inwestora do poszukiwań innych rozwiązań. Wszystko zależy od indywidualnej sytuacji osoby decydującej się na zakup obligacji.
Obligacje a inflacja – co musisz wiedzieć zanim zainwestujesz?
Aby podjąć świadomą decyzję, należy lepiej zrozumieć to, czym są obligacje indeksowane inflacją i jak chronią przed tym zjawiskiem. Na wstępnie należy podkreślić, że nawet takie obligacje nie są stuprocentowym zabezpieczeniem przed inflacją. Sytuacje, gdy obligacje zapewniają niedostateczną ochronę w tym względzie, nie są na szczęście częste, ale istnieją.
Takim scenariuszem może być na przykład hiperinflacja. Innym niekorzystnym czynnikiem jest długo utrzymująca się inflacja o podwyższonym charakterze. Banki centralne i rządy przeciwdziałają takim zjawiskom, ale nie zawsze jest możliwe ich uniknięcie. Trzeba też podkreślić, że w takich wypadkach wiele innych instrumentów finansowych i opcji oszczędzania to i tak większe ryzyko.
Jednocześnie warto mieć świadomość tego, że obligacje chronią przed inflacją tylko do pewnego momentu, którym jest graniczna stopa inflacji, obliczana w oparciu o stałą marżę po pierwszym roku posiadania obligacji. Jeśli wskaźnik zostanie przekroczony, inwestor wciąż będzie mógł liczyć na zysk, ale będzie on niższy niż inflacja. To zaś ze względu na to, że zysk będzie pomniejszony o podatek od zysków kapitałowych w wysokości 19%. Przy zbyt wysokiej inflacji może się więc zdarzyć, że po odliczeniu podatku obligacje jednak nie zapewnią ochrony przed inflacją. Wysoka inflacja utrzymująca się przez zbyt długi czas ogranicza opłacalność obligacji.
Obligacje skarbowe indeksowane inflacją pozostają jednak aktywem bezpiecznym, o niskim stopniu ryzyka. Są też lepszym sposobem na oszczędzanie niż lokaty bankowe. Ponadto, średnioterminowy i długoterminowy charakter obligacji sprawia, że efekt wszelkich negatywnych zjawisk – takich właśnie jak podwyższona inflacja – powinien zostać zniwelowany. Rządy państw i banki centralne dążą bowiem do tego, aby utrzymywać korzystną sytuację gospodarczą i zwalczać zbyt wysoką inflację.
Warto też wziąć pod uwagę to, że obligacje można wykupić przed terminem ich zapadalności. Inwestycja będzie wówczas mniej opłacalna i trzeba będzie uiścić dodatkową opłatę za wykup, ale wciąż może być to korzystne dla inwestora. Choć zatem obligacje indeksowane inflacją wiążą się z zamrożeniem kapitału na długi okres, jest możliwe jego odzyskanie we wcześniejszym okresie.
Co ważne, obligacje indeksowane inflacją gwarantują zysk nawet w sytuacji, gdy inflacja osiąga ujemne lub zerowe wartości. Zysk wynosi wówczas tyle, ile wynosi ustalona w dokumencie emisyjnym stała marża. Jeśli emitent wyznaczał ją na poziomie 1%, to dokładnie tyle inwestor będzie zyskiwał.
Należy również zaznaczyć, że gospodarka i rynki finansowe mają istotny wpływ na to, co się dzieje na rynku obligacji. Problemy na rynku akcji czy na rynku walutowym mogą na przykład skłaniać do tego, by inwestować w obligacje. Podobny efekt ma inflacja. Im jest ona wyższa, tym wyższe stają się koszty kredytów (ze względu na działania banków i wzrost stóp procentowych), ale i tym wyższe staje się oprocentowanie obligacji. Zarazem bardzo niska inflacja będzie równie niekorzystna co bardzo wysoka inflacja, bo przy niższym oprocentowaniu trudno liczyć na wysokie odsetki z inwestycji.
Obligacje skarbowe dla klientów detalicznych – poznaj swoje możliwości inwestycyjne
Na pytanie, czy Skarb Państwa oferuje obligacje indeksowane inflacją, jest tylko jedna odpowiedź – to właśnie Skarb Państwa jest głównym emitentem takich obligacji. W swojej aktualnej ofercie polski Skarb Państwa oferuje:
- obligacje 3-miesięczne
- obligacje roczne
- obligacje 2-letnie
- obligacje 3-letnie
- obligacje 4-letnie
- obligacje 10-letnie
Są to krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe obligacje o stałym oprocentowaniu lub o zmiennym oprocentowaniu. Dzięki temu każdy może wybrać odpowiedni dla swoich potrzeb instrument finansowy. Skarb Państwa stale aktualizuje ofertę, zarówno jeśli chodzi o rodzaj obligacji, jak i warunki ich oprocentowania.
Jeśli chodzi o obligacje skarbowe 4-letnie i obligacje 10-letnie to właśnie w ich przypadku mówimy o instrumentach finansowych indeksowanych inflacją. Takie papiery wartościowe można kupić indywidualnie, na rachunku rejestrowym, jak i na IKE-obligacje w tym wypadku służą jako sposób na oszczędzanie na emeryturę. Istnieją również obligacje dla beneficjentów programu 500+. One również są indeksowane inflacją i także mają charakter długoterminowy, ale nie można przeznaczyć na nie funduszy większych niż te, które zostały otrzymane w ramach świadczenia.
Rentowność obligacji skarbowych – na jakie zyski może liczyć inwestor?
W przypadku obligacji o stałym oprocentowaniu sytuacja dla inwestora jest dość prosta. Emitent doskonale wie, ile otrzyma w chwili wykupu obligacji. W przypadku obligacji o zmiennym oprocentowaniu, czyli właśnie takich jak obligacje indeksowane inflacją, sytuacja jest bardziej skomplikowana.
Wiele zależy od tego, jak zbudowane są obligacje skarbowe 2023, a dokładniej kiedy wypłacane są odsetki i jaki jest sposób kapitalizacji. W przypadku obligacji czteroletnich inwestor otrzymuje odsetki na koniec każdego roku, a w przypadku obligacji dziesięcioletnich na koniec okresu inwestycyjnego. To istotne, bo w tym drugim wariancie odsetki są dopisywane do kapitału i to od tej kwoty naliczane są odsetki w kolejnych latach. To gwarantuje większe zyski.
Nie można też zapominać o tym, że obligacje zmiennoprocentowe opierają się na wskaźniku o zmiennym charakterze. To zaś oznacza, że można jedynie próbować prognozować jak obligacje indeksowane inflacją 2023 będą wyglądać na przykład za 5 lat, jeśli chodzi o zyski, ale nie sposób tego przewidzieć ze stuprocentową pewnością. Pewna jest tylko minimalna wartość zwrotu z inwestycji przy założeniu, że inflacja wynosi 0% (zysk przynosi wówczas stała marża). Istnieją jednak kalkulatory do obliczania oprocentowania obligacji indeksowanych inflacją, które pozwalają oszacować wartość inwestycji przy różnych wariantach stopy inflacji.
Jak i gdzie kupić obligacje skarbowe indeksowane inflacją?
Zakup obligacji skarbowych jest coraz łatwiejszy. Do pewnego momentu możliwe to było tylko za pośrednictwem PKO BP. Zainteresowanie Polaków tego rodzaju inwestycją sprawiło, że umożliwiono nabycie tego typu papierów dłużnych także poprzez inne banki. Zasadniczo każdy, kto pragnie nabyć obligacje skarbowe 2023 i w kolejnych latach, musi dysponować rachunkiem rejestrowym. Co istotne, założenie go nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi opłatami. Obligacje można kupić albo osobiście w banku lub w punkcie obsługi biura maklerskiego, albo przez telefon, albo przez internet. Zakup obligacji online to najprostszy sposób. Warto wówczas wejść na stronę www.obligacjeskarbowe.pl, gdzie można znaleźć wszelkie szczegółowe informacje, jeśli chodzi o aktualną ofertę na obligacje, a przede wszystkim listy emisyjne z warunkami emisji dostępnych wariantów obligacji.